Online lesmodule over laaggeletterdheid bij patiënten met overgewicht

Laaggeletterdheid heeft een negatieve invloed op de behandeling van overgewicht. Daarom is het goed om hier als zorgprofessional aandacht voor te hebben. Maar hoe herken je laaggeletterdheid en hoe bespreek je dit met patiënten? Waar verwijs je hen naar door?

Partner stichting Lezen en Schrijven ontwikkelde samen met Alliantie Voeding in de Zorg een unieke online lesmodule voor studenten (hbo-wo) en professionals in de zorg waarin theorie en simulaties elkaar afwisselen.

2,5 miljoen mensen in Nederland hebben moeite met lezen, schrijven, rekenen, omgaan met computers en smartphones. Die laaggeletterdheid heeft invloed op het ontstaan van overgewicht en het behandelen ervan. Bijvoorbeeld doordat mensen etiketten op voedingsmiddelen niet goed kunnen lezen of adviezen van een diëtist niet goed kunnen toepassen. Laaggeletterdheid is niet zichtbaar en vaak schamen mensen zich ervoor. Daarom is het belangrijk dat zorgprofessionals signalen herkennen en bespreken. En mensen daarna goed doorverwijzen. Om die reden ontwikkelden we samen met Alliantie Voeding in de Zorg een online lesmodule die ingezet kan worden in het zorgonderwijs en in praktijk.

Oefenen met een virtuele patiënt

De online lesmodule bestaat uit meerdere blokken. Deelnemers leren van alles over laaggeletterdheid. Bijvoorbeeld over de aard en omvang van het probleem en de relatie met gezondheid. Maar ook over doorverwijsmogelijkheden, eenvoudige communicatie en motiverende gespreksvoering. In een simulatie oefenen deelnemers gesprekstechnieken met virtuele patiënt Sabrina. Zij heeft overgewicht en type 2 diabetes. Zo leren deelnemers wat het effect is van hun keuzes.

Reacties van studenten en docenten

Verpleegkundestudenten van Hogeschool Windesheim hebben de module afgelopen maand getest en zijn enthousiast: ‘Het is een mooie module om mensen een beter beeld te geven van wat laaggeletterdheid is,’ concludeerde een student in de online evaluatie. Ze waren ook positief over de virtuele gesprekssimulaties. ‘Het interactieve deel sprak me erg aan, het is goed om het gesprek te oefenen met de virtuele patiënt.’

Ook de docent sluit zich daarbij aan. Zo deelt een docent van Windesheim in de online evaluatie: ‘Ik vond het zelf ook leerzaam om de online lesmodule te doen! Het is een heel veilige manier van gesprekstechnieken oefenen. Ook is het fijn dat studenten door de feedback leren begrijpen wat het effect is van een gekozen antwoord op de patiënt.’

Lees de gehele evaluatie. 

Praktische informatie over de online lesmodule

De module wordt aangeboden voor groepen van 20, 40 of 60 gebruikers. Meer informatie over inhoud, techniek en kosten staat in de handleiding en bestelwijze. Er zijn 2 versies:
- handleiding en bestelwijze voor docenten (scholing van zorgstudenten).
- handleiding en bestelwijze voor organisatoren (scholing van zorgprofessionals).

Het lesmateriaal maakt deel uit van het ondersteuningsprogramma Aanpak Laaggeletterdheid Gemeenten, dat is gefinancierd door de Rijksoverheid. Deze module is ontwikkeld in samenwerking met het project Overgewicht & Leefstijl in Zorgopleidingen waar ook Partnerschap Overgewicht Nederland en Hogeschool Utrecht bij zijn betrokken. Dit project wordt uitgevoerd in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport.

Meer over:

• De inhoud, techniek en kosten van de online lesmodule Bespreken van laaggeletterdheid voor zorgstudenten 
• De inhoud, techniek en kosten van de online lesmodule Bespreken van laaggeletterdheid voor zorgprofessionals 
• De evaluatie van de pilot
• Het project Overgewicht en Leefstijl in Zorgopleidingen