Voor dit interview spraken we met Laurens van den Berg (rechts op de foto), medeoprichter van Tolkie, over de drijfveren en uitdagingen achter de oprichting van de Tolkie schrijfhulp. Laurens vertelt hoe zijn achtergrond als sociaal ondernemer en zijn ervaring als journalist hem inspireerden om zich in te zetten voor begrijpelijke communicatie. In dit interview deelt hij hoe Tolkie zorgorganisaties helpt met toegankelijke teksten voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden, en legt hij uit waarom begrijpelijke taal juist in de zorgsector van cruciaal belang is.
Wie ben je en hoe heeft jouw achtergrond en ervaring bijgedragen aan het ontstaan van Tolkie?
Ik ben Laurens van den Berg, medeoprichter van Tolkie. Mijn achtergrond is die van een sociaal ondernemer - ik zoek naar bedrijfsmodellen om maatschappelijke problemen op te lossen. Voor die tijd werkte ik een jaar als journalist bij De Geldpers. Dat was een nieuwssite over financieel nieuws voor jongeren, geschreven in begrijpelijke taal die jongeren aanspreekt. Toen ik zocht naar een nieuw maatschappelijk probleem om op te lossen, moest ik aan die tijd terugdenken. Ik had weleens van laaggeletterdheid en begrijpelijke taal gehoord, maar ik kon niet geloven dat het echt om zóveel mensen ging. Toen dacht ik: hier moet ik iets mee. En zo geschiedde.
Welke specifieke behoefte zagen jullie in verschillende sectoren voor een schrijfhulp gericht op laaggeletterden, en wat maakt de toepassing in de zorgsector daarbij zo belangrijk?
Begrijpelijke taal is voor iedereen fijn. Dat wordt vaak gezegd. Maar in de zorg is de behoefte aan begrijpelijke taal letterlijk van levensbelang. ‘Fijn’ is dan een understatement. Als mensen niet snappen hoe een behandeling werkt, of als mensen niet snappen bij wie ze terecht moeten, kan dat levens kosten. Maar zorgorganisaties hebben vaak nog honderden tot duizenden ‘tekstproducten’ in moeilijke taal die versimpeld moeten worden. Zie daar maar eens de tijd voor vrij te maken. Daar zagen wij een kans: kunnen we dat herschrijven ook automatisch doen?
Welke veelvoorkomende valkuilen zien jullie bij het schrijven van toegankelijke teksten in de zorgsector, en hoe helpt de schrijfhulp deze te voorkomen?
Een veelvoorkomende valkuil is het herschrijven steeds een beetje voor je uitschuiven. Misschien heb je al 100 teksten herschreven, maar zijn er nog 900 die nog herschreven moeten worden. Da’s niet echt motiverend. En tegen de tijd dat die 900 teksten wel herschreven zijn, zijn er alweer 200 nieuwe teksten bij gekomen om te herschrijven. Met onze schrijfhulp selecteer je de tekst en klik je op ‘Maak B1’ of ‘Maak A2’. De schrijfhulp herschrijft de tekst dan automatisch, zonder daarbij veel fouten te maken zoals ChatGPT dat bijvoorbeeld doet.
Hoe kunnen zorgorganisaties de schrijfhulp gebruiken om hun communicatie toegankelijker te maken voor mensen met beperkte gezondheidsvaardigheden? Hebben jullie voorbeelden van succes in de zorg?
De technologie van Tolkie wordt al tijden gebruikt door verschillende zorgorganisaties. Zo kun je de schrijfhulp gebruiken om brieven richting bewoners of patiënten te versimpelen. Ook kun je je websiteteksten toegankelijker maken. Archipel Zorggroep, een grote zorgorganisatie uit Eindhoven, werkt bijvoorbeeld met deze technologie.
Welke impact hebben jullie tot nu toe gezien in de zorgsector door het gebruik van de schrijfhulp - en hoe werken jullie aan verdere verbeteringen?
We zien dat onze technologie al duizenden mensen in de zorg heeft geholpen: van herschreven teksten op websites tot makkelijke uitleg bij moeilijk zorgjargon. We verbeteren de hulp trouwens nog steeds - gebruikers geven ons feedback, en die verwerken we weer. Zo wordt onze software steeds beter!
Hoe zien jullie de toekomst van technologie zoals Tolkie in het ondersteunen van gezondheidsvaardigheden en het verkleinen van gezondheidsverschillen in de zorg? Wat zijn jullie ambities op dit gebied?
Ons belangrijkste doel: blijven werken met de doelgroep. Zo werken we in november vier keer samen met een groep gebruikers om te kijken hoe we onze producten kunnen verbeteren. Niet alleen als het gaat om de schrijfhulp, maar ook als het gaat om onze leeshulp voor websites. Wij vinden die samenwerking met de doelgroep vooral belangrijk omdat écht alleen zij weten waar ze behoefte aan hebben. Als je zelf geletterd bent, kun je je simpelweg niet volledig verplaatsen in iemand die juist laaggeletterd is. Door goed te luisteren naar laaggeletterden kunnen we bijvoorbeeld nieuwe functies ontwikkelen die bepaalde behandelingen nog duidelijker uitleggen in makkelijk Nederlands. Of in het makkelijk Oekraïens, iets waar we nu bijvoorbeeld mee bezig zijn.
Voor meer informatie over Tolkie en hun oplossingen om communicatie begrijpelijker te maken, waaronder de schrijfhulp en andere tools gericht op toegankelijke taal, bezoek tolkie.nl.
Een voorbeeld uit de praktijk (zie knop simpele tekst).